વાયુ પ્રદૂષણનું મોટું જોખમ
દર વર્ષે 33 હજાર પરિવારો પર આફત, સીપીસીબીએ લેન્સેટના રિસર્ચની ચકાસણીની માંગ કરી
કેન્દ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડે (સીપીસીબી) એનજીટીમાં લેન્સેટના અભ્યાસના તારણોનો વિરોધ કર્યો છે.
આ અભ્યાસમાં દાવો કરવામાં આવ્યો હતો કે નબળી હવાની ગુણવત્તાએ 10 મુખ્ય ભારતીય શહેરોમાં મૃત્યુદરને ગંભીર રીતે અસર કરી છે.
અભ્યાસના આંકડાને ચોક્કસ ન ગણાવતાં સીપીસીબીએ કહ્યું કે મૃત્યુ માટે માત્ર પ્રદૂષણને જવાબદાર ઠેરવી શકાય નહીં.
અને તેમાં વપરાયેલા ડેટા યોગ્ય નથી.
એનજીટીએ એક સમાચાર પત્રમાં પ્રકાશિત અધ્યયન પર પોતે ધ્યાન આપ્યું હતું.
જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે વિશ્વ આરોગ્ય સંસ્થાના દિશા-નિર્દેશોથી વધુ વાયુ પ્રદૂષણના કારણે દર વર્ષે લગભગ 33,000 મોત થાય છે.
વાયુ પ્રદૂષણનું મોટું જોખમ
આ શહેરોને સામેલ કરવામાં આવ્યા
અભ્યાસમાં દિલ્હી, અમદાવાદ, બેંગલુરુ, ચેન્નઈ, હૈદરાબાદ, કોલકાતા, મુંબઈ, પૂણે, શિમલા અને વારાણસી શહેરોને સામેલ કરવામાં આવ્યા હતા.
સીપીસીબીએ ચાર નવેમ્બરે આપેલા પોતાના જવાબમાં કહ્યું
કે અભ્યાસમાં 2008થી 2020ની વચ્ચે સમગ્ર દેશમાં એક વર્ગ કિલોમીટર સ્થાનિક (સ્પેટિકલ) સૂક્ષ્મકણો પર દૈનિક સરેરાશ પાર્ટિક્યુલેટ
મેટર (PM) 2.5 સાંદ્રતાનું માઇક્રોસ્કેલ પર વિશ્લેષણ કરવામાં આવ્યું છે.
જેમાં 10 શહેરોના દરેક મ્યુનિસિપલ કૉર્પોરેશનથી પ્રાપ્ત મૃત્યુદરની વિગતોનો પણ ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો છે.
સીપીસીબીના રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે અભ્યાસનો નિષ્કર્ષ છે કે ભારતમાં પીએમ 2.5ના સંપર્કથી મૃત્યુનું ઉચ્ચ જોખમ જોડાયેલું છે.
સ્થાનિક સ્તરે ઉત્પન્ન હવા પ્રદૂષકો માટે આ સંબંધ વધુ મજબૂત હતો.
જોકે, અભ્યાસની પોતાની મર્યાદા છે. તેણે દાવો કર્યો કે મૃત્યુના કારણે સંબંધિત આંકડાના અભાવમાં ઘણી વખત અનુમાન લગાવવામાં આવે છે.
તેથી મૃત્યુને માત્ર વાયુ પ્રદૂષણનું કારણ માનવામાં આવતું નથી અને તેનાથી યોગ્ય તુલના થઈ શકતી નથી.
છઠ પર પાછું વધ્યું દિલ્હીનું વાયુ પ્રદૂષણ
દિલ્હીમાં ગુરુવારે છઠ પૂજા દરમિયાન એક વખત ફરીથી વાયુ ગુણવત્તામાં ઘટાડો જોવા મળ્યો.
એનસીઆરના શહેરોમાં એક્યૂઆઇના સ્તરમાં વધારો જોવા મળ્યો. સવારે અને રાતના સમયે સામાન્ય ધુમ્મસ જોવા મળ્યું હતું.
કેન્દ્રીય પ્રદૂષણ નિયંત્રણ બોર્ડ અનુસાર (સીપીસીબી) રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં ગુરુવારે સરેરાશ એક્યૂઆઇ 377 રહ્યું.
એક દિવસ પહેલા આ 352 હતું. છઠ પૂજા દરમિયાન સાંજે પ્રદૂષણના સ્તરમાં વધારો જોવા મળ્યો.
સાંજે છ વાગે આ એક્યૂઆઇ 382 સુધી પહોંચી ગયો.
ચિંતાજનક સ્થિતિ એ છે કે સાંજે છ વાગે દિલ્હીના 16 વિસ્તારોનો એક્યૂઆઇ 400થી ઉપર એટલે કે વાયુ ગુણવત્તા ગંભીરશ્રેણીમાં પહોંચી ગઈ.
જેમાં આનંદ વિહાર, અશોક વિહાર, બવાના, મુંડકા, જહાંગીરપુરી, વજીરપુર, ઓખલા ફેઝ બે, પંજાબી બાગ, રોહિણી, સોનિયા
વિહાર અને પટપડગંજ સહિત ઘણા અન્ય વિસ્તાર પણ સામેલ છે.
કેન્દ્રની એર ક્વોલિટી એન્ડ વેધર ફોરકાસ્ટિંગ એન્ડ રિસર્ચ સિસ્ટમ અનુસાર રાષ્ટ્રીય રાજધાનીમાં હવાની ગુણવત્તા 16 નવેમ્બર સુધી ‘ખૂબ નબળી’ શ્રેણીમાં રહેવાની અપેક્ષા છે.
“જ્યારે નીતિ ફેરફારો વાયુ પ્રદૂષણ સામે લડવામાં મુખ્ય છે, તે એકમાત્ર ઉકેલ નથી, કારણ કે તેમાં ઘણી વખત લાંબા ગાળાની
સુસંગતતાનો અભાવ હોય છે.
અમને મજબૂત અમલીકરણ, જાગરૂકતા અને લાંબા ગાળાના વિઝન દ્વારા સમર્થિત કાયદાઓની જરૂર છે.
અભિષેક સિન્હા, ડીન, સ્કૂલ ઑફ લૉ, અને UPES, એક ખાનગી યુનિવર્સિટીના આંતરરાષ્ટ્રીય બાબતોના વડાએ જણાવ્યું હતું.
જ્યારે હવાની ગુણવત્તા બગડે ત્યારે પ્રતિક્રિયા આપવા માટે તે પૂરતું નથી; સક્રિય નીતિઓ જરૂરી છે.
હવા (પ્રદૂષણ નિવારણ અને નિયંત્રણ) અધિનિયમ, નેશનલ ગ્રીન ટ્રિબ્યુનલ અને નેશનલ ક્લીન એર પ્રોગ્રામ જેવા કાયદાકીય માળખાં પગલાં
લેવા યોગ્ય પગલાં માટે માળખું સ્થાપિત કરે છે.
ધાર્મિક વિધિ પરના પ્રતિબંધને પડકારતી, યમુના નદીના કિનારે છઠ પૂજા કરવાની પરવાનગી માંગતી જાહેર હિતની અરજી (PIL) દાખલ કરવામાં આવી હતી.
જો કે, દિલ્હી હાઈકોર્ટે યમુના નદીના ગંભીર દૂષણને ટાંકીને કોઈપણ નિર્દેશ આપવાનો ઇનકાર કર્યો હતો.
દિલ્હીના મુખ્ય ન્યાયાધીશની આગેવાની હેઠળની બેન્ચે ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું
કે લોકોને નદીમાં પૂજા કરવાની મંજૂરી આપવાથી સ્વાસ્થ્ય સમસ્યાઓ થઈ શકે છે.
તાજેતરના કેસનો ઉલ્લેખ કરીને જ્યાં એક વ્યક્તિ પ્રદૂષિત પાણીમાં ડૂબકી માર્યા પછી બીમાર પડી હતી.
અને તેને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવ્યો હતો.
સ્વચ્છ હવા શ્વાસ લેવા માટે દૈનિક સંઘર્ષ ઘણા રહેવાસીઓ વચ્ચે એક સહિયારો અનુભવ છે.
70 વર્ષીય હૃદયના દર્દી નિર્મલ સિંહે જોયું છે કે પ્રદૂષણનું સ્તર વધવાથી તેમની શ્વાસ લેવામાં તકલીફ વધી રહી છે.
હું મારું આખું જીવન અહીં રહ્યો છું, પરંતુ છેલ્લા એક દાયકામાં પ્રદૂષણ ખૂબ જ ખરાબ થઈ ગયું છે.
હવા જાડી છે, અને વહેલી સવારે અથવા મોડી સાંજે પણ, યોગ્ય રીતે શ્વાસ લેવાનું મુશ્કેલ છે.
સિંહે કહ્યું. તેમણે એ પણ ઉલ્લેખ કર્યો છે કે તેમના ઘરને પૂરા પાડવામાં આવતા પાણીની ગુણવત્તામાં તીવ્ર ઘટાડો થયો છે.
અમે બોટલનું પાણી ખરીદવાનું પોસાય તેમ નથી. અમને જે પાણી મળે છે તે ગંદુ છે, અને તે વધુ સમસ્યાઓનું કારણ બને છે.
READ MORE :
Gujarat News : પોલીસકર્મીઓ માટે સારા સમાચાર: અમદાવાદ પોલીસ કમિશનરનો આદેશ , 24 કલાક નહી બજાવશે ફરજ !
India News : LMV લાઇસન્સની મર્યાદા વધારી, 7500 કિલો સુધીના વાહન ચલાવવાની મંજૂરી
